Binnen een duingebied bestaat een mozaïek van patronen waarbij geomorfologie bepalend is, en een afwisseling bestaat van eenheden waar geomorfologische processen en eenheden waar biologische processen overheersen. Voor wat betreft de processen bestaat er grofweg een kustdwarse gradiënt waarbij de geomorfologische processen vanaf de kust landinwaarts in intensiteit afnemen.
Het natuurbeheer heeft als belangrijkste doelstelling de biodiversiteit en natuurwaarden in het gebied in stand te houden, dan wel te versterken. Voor een goed beheer van het gebied is systeemkennis onontbeerlijk. De biodiversiteit in het gebied wordt in belangrijke mate bepaald door abiotische processen (geomorfologie, hydrologie) op een hoger schaalniveau. Natuurbeheerders kunnen dus niet zonder de kennis van landschap en abiotische processen, maar hebben deze kennis vaak zelf niet in huis.
Dynamische duinen
In een gezond duingebied spelen dynamische processen een belangrijke rol. Onze kust is ontstaan als afslagkust, met kenmerkend een grote invloed van verstuiving en duinvormende processen. Onder invloed van afslag hebben wandelende paraboolduinen eeuwenlang het beeld bepaald. Nu vormen ze in grote delen van het duingebied de ruggengraat van de geomorfologie.
Kustverdediging en Natuurbeheer
In verband met de kustverdediging zijn de dynamische, duin(ver)vormende processen eeuwenlang onderdrukt geweest. Nieuwe vormen van kustverdediging bieden kansen voor natuurbeheer.
Suppleties
Door zandsuppleties wijzigt het zandtransport langs de kust. Ook voor de duinen heeft dit betekenis. Wanneer we de effecten van zandsuppleties begrijpen, kunnen we de toepassing ervan zo optimaliseren dat negatieve effecten zoveel mogelijk worden beperkt, en positieve worden gemaximaliseerd.